Ortolaan
- Apr 7, 2022 12:00
- Stukje Natuur in de Koegang
Het zal de regelmatige lezer van Stukje Natuur niet zijn ontgaan dat ik een paar jaar geleden een boek over mijn hobby als vogelaar heb geschreven. De laatste tijd komen zelfs korte delen uit dit boek in deze rubriek aan bod.
Bij de presentatie van mijn boek gaf ik het eerste exemplaar aan André Donker. Toentertijd was hij werkzaam bij Natuurmonumenten op het Dwingelderveld, tegenwoordig woont hij op de Veluwe en is hij wildlife docent. Daarnaast komt hij met enige regelmaat op tv voor het programma Tijd voor Max. Begin dit jaar had hij in dat tv-programma zijn top vijf van verdwijnende broedvogels in Nederland. Verrassend genoeg (of helaas) stond de ortolaan bij hem op de eerste plaats.
De ortolaan behoort tot de familie van de gorzen, waarvan de rietgors het meest bekende en geziene familielid is. Zoals André min of meer had aangegeven, als broedvogel komt hij hier niet meer voor. Tijdens de voor- en najaarstrek kun je hem sporadisch nog wel waarnemen. Vooral in de maanden mei, augustus en september. Verwacht geen grote zwermen zoals bij de kramsvogel of de kievit. De ortolaan komt meestal in z’n eentje of met z’n tweeën langs. Daarnaast zal hij niet lang ergens blijven hangen, hij is een lange-afstandstrekker en overwintert in tropische streken ten zuiden van de Sahara. Hoewel hij van oudsher bij ons in kleinschalig cultuurland op de hoge zandgronden (vaak vlak bij rogge-akkers) broedde, kun je hem tijdens de trek vooral vinden op kruidenrijke weides of braakliggende terreinen. Als er maar voldoende zaden te vinden zijn, dat is namelijk zijn hoofdvoedsel.
Het mannetje van de ortolaan is te herkennen aan zijn grijze kop, een opvallende gele ring om zijn oog en zijn gele keel en baardstreep. De buik is oranjebruin en zijn rug en vleugels zijn bruin met donkere strepen. Het vrouwtje lijkt wel wat op haar partner, alleen zijn de kleuren minder fel van kleur.